آنانی که در رژیم گذشته کوهنوردی کردند ، شاید به یاد داشته باشند که کوهنوردان به طورعمده در سه دسته حضور داشتند؛
– سیاسی ها: که در دو گروه بعضاً وابسته به چپ های کمونیسم و اسلام گرایان رادیکال جای می گرفتند.
– دولتی ها : که سازمان هایی مانند فدراسیون کوهنوردی ، ارتش ، ادارات دولتی و غیره را تشکیل می دادند.
– ورزشی ها : همان مردم عادی بودند که در قالب گروه ها و باشگاه ها و کوهنوردان آزاد فعالیت می کردند.

در همان زمان وزارت اطلاعات (ساواک) نظارت کامل به همه کوهنوردان داشت و فعالیت همه آنان را تا می توانست رصد می کرد و اجازه آزادی های بی حد و حصر را به آنان نمی داد و گاهاً از گوشه و کنار خبر دستگیری برخی کوهنوردان و گروه های کوهنوردی به گوش می رسید.

بعد از انقلاب و تا دوسال اول با متلاشی شدن ساواک ، هر سه دسته در فضای فرح بخش و دل انگیز آن زمان ، به شکوفائی و آزادی دست یافتند و فعالیت های چشم گیری را در حوزه ورزش کوهنوردی در سراسر ایران انجام دادند.

ولی افسوس که بعد از آغاز جنگ و درگیری های سیاسی دوباره همه چیز به حالت اول بازگشت.

تمام گروه ها و باشگاه های کوهنوردی (آزاد و دولتی) تعطیل شدند . فدراسیون کوهنوردی با حداقل فعالیت ، به حیات ستادی خود ادامه داد و کوهنوردان آزاد با ترس و لرز و با مشکلات فراوان به کوهنوردی پرداختند.

این دوران حدود ده سال به طول انجامید.

هدف از نوشتن این یادداشت مقایسه کوهنوردی اوایل دهه شصت با سال های اخیر به ویژه سال ۱۳۹۶ است.

گروه کوهنوردی ما درپاییز سال ۱۳۶۱ در حالی که جلسه ای رسمی را تشکیل داده بود ، با حضور ناگهانی نیروهای انتظامی آن زمان تعطیل و هرکدام از ما که حدود ۳۰ نفر بودیم از ۳ روز تا ۳ ماه به جرم تشکیل جلسه و اجتماع ، زندانی شدیم و پس از آزادی (به طور غیر رسمی) کوهنوردی کردن برای همه ما ممنوع اعلام شد.

ولی از آنجائی که علاقه به کوهستان و ورزش را نمی توان در وجود کسی به بند کشید و نابود ساخت ، افراد بسیاری مانند من و دوستانم از کوهنوردی دست نکشیده ، همچنان به این فعالیت (البته بطور غیر رسمی) ادامه دادند. هرچند افرادی هم برای همیشه از این ورزش کنار رفتند.

شاید باور کردنی نباشد که بارها در خیابان ، جاده های خارج از شهر و روستاها و حتی در کوهستان‌ها به جرم کوهنوردی کردن و کوله پشتی داشتن دستگیر و روانه حبس شدیم ولی از آنجائی که هیچ گونه فعالیت سیاسی نداشتیم دوباره آزاد و این بار با ترس و لرز بیشتری کوهنوردی را ادامه دادیم …

امسال که در فضای حقیقی و مجازی ، فعالیت و صعودهای اقشار مختلف مردم عزیزمان را در کوهستان های کشور و نیز خارج از کشور می بینم به آن دوران می اندیشم و متعجبم از اینکه چگونه روزگاری کوهنوردان با ترس و استرس فراوان کوهنوردی می کردند ولی حالا در این فضای آزاد هر کجا که بخواهند می روند و هر مسیری را که مایلند صعود می کنند و اجباری هم ندارند در مقابل هیچ سازمان و قانونی پاسخ گو باشند.

از آنجائی که کشور ما اکثراً در حوزه های فرهنگی و اجتماعی همیشه با نوعی تفریط و افراط روبرو بوده است ، پیشنهاد می کنم به پاس قدرشناسی از این موقعیت پیش آمده و حفاظت از محیط زیست کوهستان و همچنین مراقبت از سلامتی خود و دیگران موارد زیر را رعایت نماییم ؛
۱- تا حد امکان از تردد در مسیرهای کوهستانی شلوغ و پر ازدحام در روزهای تعطیل پرهیز کرده ، از روزهای وسط هفته استفاده کنیم.
۲- کوهستان هائی مانند دماوند(جنوبی) – علم کوه (جنوبی) – سبلان (شرقی) و…گنجایش و ظرفیت پذیرش هزاران کوه‌پیما در یک روز را ندارد و مطمئناً آثار تخریب زیست محیطی و انسانی آن در سال های آینده هویدا و به نسل های بعدی منتقل خواهد شد. پس تا حد امکان در ایام ازدحام و شلوغی از این مسیرها دوری کرده از مسیرها و جبهه های دیگر این قلل ، جهت صعود بهره مند شویم.
۳- جهت انجام کوهنوردی اصولی و دیدن آموزش های لازم ، شایسته است جذب باشگاه ها و گروه های کوهنوردی قانونمند کشور شویم و یا حداقل با سرپرستی یک مربی و یا یک کوهنورد آزموده و با تجربه پای بر قلل زیبا و باشکوه کشور عزیزمان ایران بگذاریم.

مؤسس و مسئول باشگاه کوهنوردی و سنگ نوردی اسپیلت
                            ۹ مرداد ۱۳۹۶