«آشنایی با زیر مجموعه های ورزش کوهنوردی»
«نوشته ذبیح اله حمیدی»

در گذشته ای نه چندان دور کوهنوردی به عنوان یک ورزش مادر ، چندین زیر مجموعه مهم داشت که اکنون هر کدام به عنوان یک رشته ورزشی مستقل شناخته می‌شوند.
در اواسط دهه پنجاه شمسی با شروع کوهنوردی جدی شاهد آن بودم که کوهنوردان طی صعودهای قلل مختلف در اکثر این رشته ها نیز مشغول فعالیت بودند:

سنگنوردی
✔️در فصل بهار و پاییز سنگنوردی و دیواره نوردی می‌کردند.
اولین صعود مسیرهای سنگنوردی در دیواره های مشهوری چون علم کوه و گرده آلمان ها و دیواره بیستون و بسیاری از دیواره های کشور نتیجه زحمات کوهنوردان دهه چهل و پنجاه این مرز و بوم است.
لازم به ذکر است در آن زمان سالن های سنگنوردی هنوز راه اندازی نشده بود و کوهنوردان فقط در طبیعت سنگنوردی و تمرین میکردند.

یخنوردی
✔️در فصول مناسب به سراغ یخچال های طبیعی و یخ زده رفته آن ها را صعود می‌کردند مانند یخچال های شمالی سبلان و اسپیلت علم کوه و یخار دماوند
در آن زمان هنوز مراکز یخنوردی راه اندازی نشده بودند.

غارنوردی
✔️سالی چند بار غارها را پیمایش می کردند.
کشف بسیاری از غارهای فعلی کشور مرهون زحمات و تلاش های کوهنوردان دهه های گذشته است.
کشف غار مشهور علی صدر نمونه بارز تلاش سال‌های گذشته کوهنوردان است.
پیمایش غار فنی و عمودی مانند غار پرو کرمانشاه نیز از دسته این گونه فعالیت هاست.

دره نوردی
✔️از دهه شصت شمسی دره نوردی نیز به فعالیت کوهنوردان ایران اضافه شد.
اولین فرودها از دره های فنی اندرسم و کمجل و بعد ها رغز و بسیاری از دره های دیگر ماحصل این فعالیت کوهنوردان بود.

دوچرخه کوهستان
✔️اولین دوچرخه سواری در کوهستان به اوایل دهه هفتاد شمسی بازمی‌گردد در آن رشته نیز کوهنوردان پیشگام بودند.
صعود قلل گوناگون با دوچرخه کوهستان (کراس کانتری) به قله دماوند و توچال و قلل دیگر برای اولین بار توسط کوهنوردان انجام گرفته است‌.

اسکی کوهستان
✔️در فصل زمستان کوهنوردان به ورزش اسکی رو می‌آوردند و گه گاه با حمل چوب ها و کفش های سنگین اسکی بر دوش پس از صعود قله ها با اسکی فرود می آمدند.
اولین اسکی از فراز قله دماوند در اواخر دهه شصت شمسی توسط تعدادی از کوهنوردان به وقوع پیوسته است.
در آن زمان هنوز چوب های ویژه اسکی کوهستان ساخته نشده بود.

طبیعت گردی
✔️طبیعت گردی جدی نیز در کشورمان برای اولین بار توسط کوهنوردان ابداع و اجرا شده است.
عبور از کویرها و جنگل ها و مسیرهای ناشناخته و بکر کوهستانی برای اولین بار در دهه های گذشته را می‌توان دلیلی بر این ادعا دانست.

اسکای رانینگ
✔️بی شک کوهنوردان دهه های گذشته دویدن در کوهستان را شروع کردند و به شکل خودجوش زمان رسیدن به قله ها را کمتر و کمتر نمودند تا رشته پر طرفدار اسکای راینگ(دوی کوهستان) متولد شده به زیر مجموع های ورزش کوهنوردی اضافه گردد.

به جز این ها اولین تلاش جهت بیس جامپ و پرش با چترهای بالدار در کوهستان و ابداع رشته اسلک لاین(راه رفتن روی طناب در کوهستان) نیز توسط کوهنوردان صورت گرفته است.

هر چند در کشورهای پیشرفته بیشتر این رشته های ورزشی از مادر خود (کوهنوردی) جدا شده هر کدام فدراسیون های خود را تشکیل داده اند اما در کشور ما همچنان فدراسیون کوهنوردی کشور اکثر این رشته ها را مدیریت و سامان دهی مینماید و طرح درس ها و آموزش ها آن را در اختیار باشگاه ها و علاقه مندان و ورزشکاران این رشته ها قرار می‌دهند.

موسس و مدیر مسئول باشگاه کوهنوردی و سنگنوردی اسپیلت
                                    ۱۴۰۰/۱۲/۲۲