آشنایی با کوهنوردان نامدار جهان / به قلم محمد اسماعیلی(بخش سوم)
بخش سوم : «اِد ویستور (Ed Viesturs) (…. ـ ۱۹۵۹)»
اِد ویستور در ایندیانای امریکا به دنیا آمد. در سال ۱۹۸۱ در رشته جانورشناسی لیسانس خود را دریافت کرد. ولی در عین حال به عنوان راهنمای کوهستان هم فعال بود و سپس دکترای خود را در دامپزشکی از دانشگاه ایالتی واشنگتن دریافت کرد.
جرقه علاقمندی او به صعودهای هیمالیایی در دوران دبیرستان با خواندن مطلبی از «ماوریس هرتزوک» در ارتباط با صعود آناپورنا زده شد.
در سال ۲۰۰۵، اِد ویستور به عنوان اولین آمریکایی و دوازدهمین فرد در جهان موفق به فتح تمامی قلل ۸۰۰۰ متری جهان شد. در عین حال او پنجمین کوهنورد در جهان است که موفق به فتح تمامی قلل ۸۰۰۰ × ۱۴ متر بدون اکسیژن شده است.
او ۷ بار اورست را فتح کرده است.
در سال ۲۰۰۵ اِد ویستور از سوی نشنالجئوگرافیک به عنوان ماجراجوی سال شناخته شد.
بعد از صعود به کانچنجونگا (۱۹۸۱) و اورست (۱۹۹۰) و K2 (1992) به عنوان راهنمای بینالمللی کوهنوردی حرفهای مشغول به کار شد و برای «راب هال» و «مشاورین ماجراجو» به عنوان راهنما در سال ۱۹۹۵ در اکسپدیشن به اورست همکاری داشت.
اِد ویستور برای کمک به کوهنوردان که به امداد و نجات نیاز داشتند کاملاً شناخته شده است. در سال ۱۹۹۲ او و همنوردش اسکات فیشر (از آمریکا)، کوهنوردی فرانسوی که در بازگشت از K2 دچار خستگی شدید شده بود را به پایین رساندند.
در جولای ۲۰۰۳ اِد ویستور و یک تیم قزاق به سرپرستی «دنیس اوروبوکو» در برودپیک کوهنورد فرانسوی «ژان کریستف لافائیل» را که دچار اِدم ریوی شده بود با امداد و نجات در حالی که دیگر قادر به فتح برودپیک نبود در تاریکی به محل امنی رساندند تا هلیکوپتر او را به پایین منتقل کند.
اِد ویستور به همراه تیم IMAX به سرپرستی «دیوید بریچرز» که مشغول ساختن فیلم اورست بودند به علت اینکه اِد ویستور اقدام به کمک به کوهنوردان گرفتار در تراژدی ۱۱-۱۰ ماه می ۱۹۹۶ کرده بود به تأخیر افتاد و سرانجام تیم IMAX به کارش ادامه داد و اورست را در ۲۳ ماه مه ۱۹۹۶ صعود کرد و «اورست کوهستان بیرحم» را به پایان رساندند.
در سال ۱۹۹۸ در فیلم مستند «اورست نقطه مرگ» اِد ویستور و دیوید بریچرز در حالی که از نظر تستهای فیزیکی، روانی و تأثیر ارتفاع بالا بررسی میشدند، قله اورست را فتح کردند.
کسانی که کوهنورد نیستند اِد ویستور را با فیم IMAX یعنی مستند «اورست ۱۹۹۶» میشناسند. اِد ویستور بیتردید یکی از بزرگترین کوهنوردان تاریخ این حوزه ورزشی است.
اِد ویستور به عنوان یک سینماتوگراف موفق شد در سال ۲۰۰۳ فیلم <Trio for one> که داستان آلپینیست فرانسوی «ژان کریستف لافایله» را که در یک مدت زمان ۲ ماهه صعود به سه قله دائولاگیری، نانگاپاربات و برودپیک را انجام میداد، پوشش دهد.
در سال ۱۹۹۲ اِد ویستور جایزه David. A. Sowles Memorial را از انجمن آلپاین آمریکا دریافت کرد.
مصاحبهای با اِد ویستور صورت گرفت که او از اشتباهش در صعود به K2 میگوید.او این اشتباه در K2 را بزرگترین اشتباهی میداند که میتوانست خاتمه کارش باشد. او میگوید:
گروهی سه نفره بودیم که قصد صعود به K2 را داشتیم. برای سه روز در کمپهای بالا برای صعود به K2 منتظر و سرانجام یک پنجره امکان صعود باز شد.
بنابراین شروع به بالارفتن کردیم. در میانه راه در آن روز، ابرها از پایین ما را فراگرفتند و برف شدیدی شروع به بارش کرد. در آن لحظه فکر میکردم اگر همین الان هم به سمت پایین برگردیم با این هوا ۷-۶ ساعت طول میکشد که در پایین مستقر شویم و میزان زیادی برف در مسیر داریم که امکان خطر بهمن را زیاد میکند.
با همنوردانم در مورد موقعیت و امکان بازگشت به پایین صحبت کردم. ولی آنها گفتند اوضاع خوبه و به رفتن ادامه میدهیم. بنابراین من در معمایم تنها بودم و من کاملاً میدانستم که اشتباه میکنم و بنابراین باید طنابم را از همنوردانم جدا میکردم و بازمیگشتم.
در مسیر به خود میگفتم ۱۵ دقیقه دیگر بالا میروم و تصمیم نهایی را میگیریم و این ۱۵ دقیقهها همچنان ادامه داشت و من تصمیمی نگرفتم و سرانجام به قله K2 رسیدیم.
در بازگشت از K2 تا کمپ بالا برف به قدری شدید بود که هیچ چیز دیده نمیشد و شیبهای در مسیر بودند که با برف زیادی پوشیده شده بودند و به زحمت میتوانستیم مسیر به کمپ را پیدا کنیم و به خود میگفتم: «اِد تو داری میمیری»
هنگامی که به کمپ بالا رسیدیم از خودم عصبانی بودم که به چه علت این اشتباه بزرگ را مرتکب شده بودم. ما به قله رسیده بودیم ولی بهایی که دادیم بسیار سنگین بود.
«اصلا مهم نیست چقدر وقت گذاشته ای، چقدر انرژی مصرف کرده ای و چه اندازهای پول هزینه کردهای، اگر شرایط نامناسب بود باید برگردی چون کوه همیشه آنجاست و تو همیشه میتوانی بازگردی.»
و هرجا با این شرایط مواجه میشوم به خود میگویم:« اشتباه K2 یادت باشه. البته هر چه بیشتر کوهنوردی میکنم، محتاطتر میشوم چون اشتباه را میشناسم. »
هنگامی که شما تجربه کوهنوردی بالایی ندارید حتی نمیدانید که چه اشتباهی مرتکب شدهاید. هنگامی که من سرپرست برنامهای هستم بیتردید مسئولیتم بسیار سنگینتر است. ولی هنگامی که برای خودم کوهنوردی میکنم و مسئول کسی نیستم هم «نمیخواهم بمیرم».
زمانی که مسئول برنامهای کوهنوردی هستم به افراد تیم میگویم:
«مهم نیست چه میزانی برای این صعود هزینه کردهاید. همه تصمیمها را من میگیرم. همانطور که شما مرا انتخاب کردهاید تا به جایتان تصمیم بگیرم به دلیل اینکه من تجربه بیشتری دارم. اگر شرایط صعود فراهم نبود در یک چشم برهم زدن برمیگردیم و کوهنوردان این امر را میپذیرند و برایشان قابل درک است. اگر چه در لحظه نخست ممکن است شکایتی داشته باشند ولی زمانی که شما تصمیم درست را گرفته باشید در انتها برای مشتری (کوهنورد تحت سرپرستی شما) این امر قابل درک است.»
اِد ویستور در حال حاضر به عنوان راهنما برای اکسپدیشنهای RMI عمل میکند.
از جمله کتابهایی که اِد ویستور نوشته است تعدادی عبارتند از:
۱- صعود ۱۴ قله بلند جهان (۲۰۰۶) No shortcut to the top
۲- زندگی و مرگ در خطرناکترین کوهستان جهان (۲۰۰۹) K2
۳- اراده صعود (۲۰۱۱)
۴- کتاب کوهستانها (به همراهی دیوید روبرتز) (۲۰۱۳)
از فیلمهای مهم که اِد ویستور در آن همکاری داشته است:
۱- «اورست، کوهستان بیرحم» به کارگردانی دیوید بریچرز از IMAX فیلم که در سال ۱۹۹۶ تهیه شد.
۲- فیلم «Vertical Limit» در سال ۲۰۰۳ که در آن نقش خود «Cameo» را داشت.
می 18th, 2016 at 9:03 ب.ظ
این جملش عالی بود درس بسیار بزرگی برای کوهنوردان بخصوص تازه کاران است
«اصلا مهم نیست چقدر وقت گذاشته ای، چقدر انرژی مصرف کرده ای و چه اندازهای پول هزینه کردهای، اگر شرایط نامناسب بود باید برگردی چون کوه همیشه آنجاست و تو همیشه میتوانی بازگردی.»
با تشکر از آقای اسماعیلی