شاید بهتر باشد در ابتدای گزارش ، نقبی بزنم به بخشی ازسخنان آقای ذبیح الله حمیدی در یکی از گزارش هایش درباره علم کوه:

“شاید اگر علم کوه در رشته کوه البرز وجود نداشت، به هیچ وجه نمی توانستیم البرز را از لحاظ سختی های مسیر صعود با رشته کوه رقیب خود یعنی زاگرس مقایسه کنیم. … علم کوه دارای ویژگی هایی است که آنجا را کاملاً منحصر به فرد و تبدیل به منطقه ای استثنایی نه تنها در داخل کشور، بلکه در کل منطقه کرده است. وجود بزرگترین یخچال طبیعی ایران در علم چال و همجنین وجود بلندترین دیواره ۹۰ درجه ای (گرانیتی) و حدودا ۷۰۰ متری که در خاورمیانه بی نظیر می باشد، این منطقه را به بهشتی برای کوهنوردان و سنگنوردان ایرانی تبدیل کرده است.

قله علم کوه با ۴۸۵۰ متر ارتفاع که عنوان دومین قله مرتفع ایران بعد از دماوند را داراست، مانند مرکزهشت پایی است که خط الرأس های بسیاری به آن وصل شده اند:
۱- خط‌الرأس قلل کورماکو ـ کالاهو ـ کلجاران ـ سیاه‌قوک‌ها ـ رستم‌نیش ـ دندان‌اژدها ـ تخت‌سلیمان ـ شانه‌کوه ـ گرده‌آلمان‌ها ـ علم‌کوه
۲- خط‌الرأس قلل پسنده‌کوه ـ سیاه‌کمان (فرعی) ـ چالون ـ سیاه‌سنگ ـ شاخک ـ علم‌کوه
۳- خط‌الرأس قلل زرینه‌کوه ـ آلانه‌سر ـ لشکرک‌ها ـ گردونه ـ مناره ـ ستاره ـ خرسان‌جنوبی ـ ویرانه‌کوه ـ خرسان شمالی ـ علم‌کوه
۴- خط‌الرأس قلل اویدر ـ دیوچال ـ سامان ـ دشت‌حصارچال ـ مرجی‌کش ـ علم‌کوه
۵- خط‌الرأس قلل هفت‌خوان ـ خرسان جنوبی ـ خرسان شمالی ـ علم‌کوه
۶- خط‌الرأس فرعی انگشت‌خدا ـ نگین‌علم تا علم‌کوه
۷- خط‌الرأس فرعی تنگه‌گلو ـ سیاه‌سنگ ـ علم‌کوه
۸- خط‌الرأس فرعی میان‌سه‌چال ـ شانه‌کوه ـ گرده‌آلمان‌ها ـ علم‌کوه “

ایده اصلی برنامه ای که اجرا کردیم، به مکالمه ای بود که بین من و آقای حمیدی گذشت. ایشان از چالش های جالب ویرانه کوه برایم گفت و اینکه خط الرأس خرسان ها، می تواند به نحوی در بالابردن سطح کوهنوردی تازه کار چون من موثر باشد. همین موضوع باعث شد که به فکر اجرای چنین برنامه ای بیافتم. مسیر اولیه ای که برای خودم مشخص کردم، ونداربن – علم چال – سیاه سنگ – علم کوه و در نهایت خط الرأس خرسان ها بود. ولی همچنان احساس می کردم که می توان چالش های بیشتری را به این برنامه اضافه کرد. از این رو بود که بعد از خواندن گزارش تمیز و به غایت کامل آیدین بزرگی، ( آیدین بزرگی و پویا کیوان در زمستان ۱۳۹۱، تلاشی جانانه بر روی این مسیر انجام دادند و موفق به پیمایش موفق این مسیر تا قله خرسان شمالی شدند) به فکر پیمایش تابستانه خط الرأس پسنده کوه از مسیر یال درختی به سوی علم کوه و خرسان ها و در نهایت هفت خوان ها افتادم.

بدین منظور بعد از صحبت با چند تن از اعضای باشگاه، با علی فیض آبادی و مصطفی وزیری هم صدا شدیم که این مسیر رو با هم دیگر به سرانجام برسونیم. با شناختی که ازشون داشتم، می دونستم که کار سختی در پیش روی دارم، چرا که هر دوی آنها از افراد خیلی قوی باشگاه بودند. علی که از توان بدنی بسیار بالایی برخوردار بود، به واسطه اینکه در رشته رزمی ( آی کی دو) نیز جزو مربیان مطرح ایران محسوب می شد. مصطفی هم که در سال ۱۳۹۴ به مدت ۱ سال هر هفته بدون استثنا، همراه تمامی برنامه های کوهنوردی باشگاه بود، و طی ۶ ماه گذشته به طور جدی و مستمر به سنگنوردی روی آورده بود و از مهارت نسبتا بالایی در این زمینه برخوردار بود.

روز شمار برنامه :
چهارشنبه ۱۰ شهریورماه ساعت ۱۴ ، از ترمینال غرب(آزادی) به سمت کلاردشت حرکت کردیم. به علت ترافیک فوق العاده سنگین جاده چالوس، ساعت ۲۱:۳۰ به کلاردشت رسیدیم. از اونجا هم با یک سواری دربست به سمت ونداربن رفتیم. ساعت تقریبا ۲۳ بود که به پناهگاه مجهز ونداربن رسیدیم. پس از صرف شام، شب آرومی رو اونجا گذروندیم.

روز اول:
صبح ساعت ۵ بود که از ونداربن صعود خودمون رو با کوله هایی بین ۱۵ تا ۱۸ کیلوگرم، به سوی یال درختی شروع کردیم. به خاطر تاریکی هوا، شروع مسیرمون با چراغ های پیشانی همراه بود. مسیر از همان ابتدا دارای شیب تندی بود که باید خیلی آهسته و منظم گام برداری می کردیم. پس از مدت زمانی و طلوع آفتاب، منظره ای بی بدیل و زیبا در دره منتهی به ونداربن، جلوی چشمان ما نمایان شد. همان جا به صرف صبحانه پرداختیم. برای افتادن بر روی یال اصلی، کماکان باید شیب تندی را گذر می کردیم. در نهایت به یال اصلی رسیدیم و پس از گذشتن از قسمتی از مسیر که نیاز به دست به سنگ شدن داشت، استراحتی ۱ ساعته انجام دادیم. سرانجام در ساعت ۱۲ ظهر بود که به قله پسنده کوه رسیدیم. قله ای زیبا که با سنگ چین به طور کامل مشخص است. مجددا استراحتی ۱ ساعته کردیم، و پس از آن رهسپار ادامه مسیر شدیم. در طی مسیر به صرف نهار پرداختیم و بر این اساس در حدود ساعت ۱۶:۳۰ در نیم ساعتی قله چالون به برپایی چادر پرداختیم و شب اول را در آنجا سپری کردیم.

روز دوم:
به علت خستگی روز قبل، شروع حرکت ما ساعت ۸:۳۰ بود. ساعت حدود ۹ صبح بود که ما موفق به لمس قله چالون گشتیم و به صرف صبحانه پرداختیم. همچنین اونجا بود که من و مصطفی به جمع آوری برف پرداختیم و علی با آب کردن برف ها، سعی کرد که حداقل یک تا ۲ بطری ۱٫۵ لیتری به ظرفیت آب ذخیره ما اضافه بشه. پس از حدود ۱ ساعت و نیم توقف، به سوی قله سیاه سنگ حرکت کردیم. مسیری صخره ای که در بعضی از قسمت ها با طناب ثابت، ایمن شده است. اما قسمت سخت داستان نه صخره های مسیر بلکه احتیاط کامل در عدم پرتاب سنگ ها به سمت پایین یعنی علم چال بود، چرا که چند گروه از علم چال به سوی سیاه سنگ و دقیقا در زیر پای ما در حال صعود بودند.

این قسمت را با احتیاط کامل گذر کردیم و به قله سیاه سنگ و در نهایت در ساعت ۱۴ به قله علم کوه رسیدیم. پس از اندکی توقف بر روی قله، به سوی جانپناه خرسان حرکت کردیم. مسیری حدوداً نیم ساعته که ما در ساعت ۱۴:۴۵ به آن رسیدیم. از آنجا به طور کامل خط الرأس هفت خوان ها قابل مشاهده بود. همچنین قله خرسان شمالی نیز دقیقاً در فاصله اندکی از ما به سمت جنوب قرار داشت. با توجه به اینکه بر روی خط الرأس خرسان ها و ویرانه کوه، جای مناسبی برای زدن چادر نیست، و اینکه ما دقیقاً نمی دانستیم که این خط الرأس را می توانیم تا قبل از تاریکی شب به اتمام برسانیم یا نه، تصمیم بر این گرفتیم که شب را در جانپناه خرسان سپری کنیم و فردا صبح با انرژی کافی و وقت کافی  ادامه مسیر بدهیم.

روز سوم:
در ساعت ۷ صبح بود که حرکت خودمون رو از جانپناه خرسان شروع کردیم. مسیری صخره ای که پس از صعود آن به دیواره ای حدودا ۱۵ متری برخورد می کنید. برای فرود از این دیواره ما به سمت شرق آن رفتیم که برای فرود مناسب تر بود. اتفاقاً قسمتی از آنجا نیز با طناب ثابت گذاری شده است، هر چند به علت کهنگی طناب و شرایط اقیلمی منطقه علم کوه، از طرف بسیاری از مربیان توصیه اکید می شود که از آن استفاده نکنید، چرا که به هیج وجه ایمن نیست. پس از فرود از این دیواره به صعود خرسان میانی و ویرانه کوه پرداختم. مسیری که به واقع فقط ریزشی بود و بس. انبوهی از سنگ ها که با کوچکترین اشاره ای به سمت پایین به حرکت در می آمدند.

پس از صعود این قلل در ساعت ۹:۳۰ صبح بود که موفق به گام نهادن بر روی قله خرسان جنوبی شدیم. یعنی دقیقاً از جانپناه خرسان تا خرسان جنوبی ۲ ساعت و نیم به طول انجامید. پس از آن و در ادامه مسیرخط الرأس، به سمت غرب چرخش کردیم و به سوی خط الرأس صخره ای هفت خوان ها حرکت کردیم. شایان ذکر است که حد فاصل خط الرأس خرسان ها و هفت خوان ها مکان بسیار مناسبی برای زدن چادر است. بدین منظور ما صبحانه را آنجا صرف کردیم. پس از صرف صبحانه به سوی اولین قله از این سری قلل هفت گانه رهسپار شدیم. تمامی سعی ما بر این بود که به هیج وجه ارتفاع کم نکنیم و یا از زیر خط الرأس تراورس نکنیم، بر این اساس این خط الرأس طویل را تماماً از بالای خط الرأس طی کردیم، هر چند که بسیار صخره ای و ودر بعضی قسمت ها ریزشی نیز بود. بر روی هفت خوان چهارم بود که به صرف نهار پرداختیم که در کل ۴۵ دقیقه از زمان را به خود اختصاص داد. در ساعت ۱۶:۳۰ بود که هفتمین قله هفت خوان را نیز صعود کردیم و با افزودن به سرعت خود سعی در هر جه زودتر رسیدن به روستای درجان نمودیم. بر این اساس بود که با فرود به دره ای ناشناخته در سمت شمال خط الراس وارد چالشی جدید شدیم. فرض ما بر این بود که با فرود از این دره سریع تر به روستای درجان می رسیم ولی در عمل این باعث اضافه شدن یک روز دیگر به برنامه ما شد. پس از عبور از برفچالی طویل و پر شیب، در میانه دره بود که با توجه به تاریکی شب، به شب مانی پرداختیم.

روز چهارم:
ساعت ۷ صبح پس از صرف صبحانه، به ادامه فرود از دره پرداختیم. بعد از گذر از مسیرهای صخره ای و ریزشی، سرانجام در ساعت ۱۳ بود که به روستای زیبای درجان رسیدیم و برنامه ما با موفقیت با پایان رسید.

 

هزینه های برنامه:

تهران به کلاردشت(سواری): ۴۰ هزار تومان

کلاردشت به ونداربن(سواری): ۶۰ هزار تومان

پناهگاه ونداربن (به ازای هر تخت) : شبی ۱۷ هزار تومان

درحان به تنکابن(سواری): ۶۰ هزار تومان

تنکابن به تهران(سواری): ۴۰ هزار تومان

 

ارتفاع قلل صعود شده به ترتیب روند پیمایش در برنامه:

پسنده کوه: ۴۰۴۷ متر

چالون: ۴۵۱۶ متر

سیاه سنگ: ۴۶۰۴ متر

علم کوه: ۴۸۵۰ متر

خرسان شمالی: ۴۶۸۰ متر

خرسان میانی: ۴۶۲۰ متر

ویران کوه: ۴۶۰۹ متر

خرسان جنوبی: ۴۶۵۹ متر

هفت خوان ۱: ۴۵۳۷ متر

هفت خوان ۲: ۴۵۲۸ متر

هفت خوان ۳: ۴۴۴۲ متر

هفت خوان ۴: ۴۳۸۹ متر

هفت خوان ۵: ۴۴۵۷ متر

هفت خوان ۶: ۴۳۷۶ متر

هفت خوان ۷: ۴۳۲۴ متر

نفرات شرکت کننده در برنامه:
مصطفی وزیری(سرپرست)
علی فیض آبادی
امیر درودیان

نگارش گزارش: امیر درودیان

آذرماه ۱۳۹۵

 

لازم به ذکر است این برنامه توسط سه عضو رسمی باشگاه اجرا گردید و به عنوان برنامه رسمی از سوی باشگاه اسپیلت آرشیو شده است . بنابر تحقیقات ما ، این اولین پیمایش کامل مسیر پسنده کوه به هفت خوان ها توسط یک تیم باشگاهی می باشد که در غیر این صورت از همنوردان درخواست می نماییم با ارائه دیدگاه خود در نظرگاه سایت ، ما را در این امر یاری نمایند.

 

نقشه مسیر پیمایش شده 

 

 

قله پسنده کوه 

 

 

قله علم کوه 

 

 

خرسان شمالی

 

 

بخشی از خط الرأس خرسان ها

 

 

خرسان جنوبی

 

 

بخشی از خط الرأس هفت خوان

 

 

یکی از قلل هفت خوان

 

 

برف‌چال ابتدای دره منتهی به درجان 

 

 

اواسط دره منتهی به روستای درجان