کانال تلگرامی اسپیلت
کانال آپارات اسپیلت
گزارش پیمایش بخشی از خط‌الرأس شرقی دنا ۶ الی ۱۳۹۸٫۴٫۸ «برنامه شماره ۸۲۰»
مقدمه:
رشته‌کوه دنا بخشی از سلسله کوه‌های زاگراس است که از ناحیه شمال‌غربی به جنوب‌شرقی امتداد پیدا کرده است. در طول این رشته‌کوه بیش از ۴۰ قله بالای ۴۰۰۰ متر و همچنین چندین برف‌چال و یخچال بزرگ و کوچک بخصوص در جناح شمال‌غربی و شمال‌شرقی آن وجود دارد.
وجود چشمه‌ها و آبشارهای متعدد در فصول مختلف سال، دنا را به یکی از پرآب‌ترین مناطق کوهستانی ایران تبدیل کرده است و آب حاصل از این چشمه‌ها، رودخانه‌های پرآبی همچون ماربر (Marbor)، بشار (Beshar) و میریان (Mirian) را به وجود آورده که با تبدیل آن به رودخانه‌هایی بزرگ همچون خرسان (Khersan) سرچشمه اصلی رود کارون را تشکیل می‌دهند.
گونه‌های جانوری متنوعی در منطقه وجود دارد که شامل جاندارانی نظیر خرس، بز، کل، میش کوهی، گراز و کبک که در منطقه به وفور یافت می‌شود.
پوشش گیاهی دنا دارای تنوع گیاهی بی‌نظیری می‌باشد به طوری که در دامنه‌های جنوبی آن تا ارتفاع ۲۵۰۰ متری جنگل بلوط همه جا را پوشانده است. گونه‌های دیگری نظیر بنه، ارژن و انواع بادام کوهی در میان این جنگل‌ها وجود دارد. از ارتفاعت ۲۵۰۰ متر تا ۴۰۰۰ متر پوشش گیاهی به صورت درختچه‌های گون و سرو کوهی تغییر چهره داده و از ۴۰۰۰ متر به بعد تنها شاهد گیاهان کوچک در پناه سنگ‌ها و شکاف صخره‌ها هستیم.
رشته‌کوه دنا از غرب به شرق دارای سه بخش مختلف می‌باشد که هر یک از این بخش‌ها به وسیله دره‌های عمیق و بعضاً گردنه‌های مرتفع از هم جدا شده‌اند که این بخش‌ها عبارتند از:
بخش غربی، بخش مرکزی و بخش شرقی
رشته‌کوه جنوب‌شرقی یا شرقی دنا که برنامه‌ریزی پیمایش آن سال گذشته توسط نگارنده و چند همنورد دیگر انجام شده بود، از گردنه بیژن و قله برف‌کرمو آغاز شده و تا قله پازن‌پیر ادامه پیدا می‌کند. این رشته‌کوه دارای ۹ قله بالای ۴۰۰۰ متر به نام‌های برف‌کرمو (۴۱۰۵ متر)، نمک (۴۰۵۷ متر)، کل‌فرمن (۴۲۲۹ متر)، نِول شمالی (۴۱۳۰ متر)، نِول جنوبی (۴۰۷۰ متر)، قاش سرخ (۴۱۰۸ متر)، تاپو (۴۰۹۰ متر)، رُمبسه (۴۱۷۰ متر) و پازن‌پیر (۴۳۰۹ متر) می‌باشد.
و اما گزارش این برنامه:
طبق برنامه‌ریزی قبلی که انجام شده بود، روز پنجشنبه ششم تیر ماه ۱۳۹۸، ساعت ۹:۱۵ صبح با خودروی شخصی تهران را به مقصد سمیرم در استان اصفهان ترک کردم. (اجرای این برنامه به علت مصدومیت همنوردم، مهدی یگانه به تنهایی انجام گرفت)
بعد از توقف‌هایی که جهت استراحت و صرف ناهار داشتم، ساعت ۱۸:۳۰ به شهر سمیرم رسیدم و بلافاصله خدمت آقای صمد آقایی از دوستان خوبم که زحمت هماهنگی‌های لازم برنامه برعهده ایشان بود، رسیدم و بعد از احوال‌پرسی به اتفاق هم خدمت آقای بهرامی که قرار بود زحمت راهنمایی مسیر را به عهده بگیرد، رسیدیم.
بعد از معارفه، ماشین را در پارکینگ منزل آقای بهرامی پارک کرده و بعد از آماده شدن و تعویض لباس با خودرویی که از قبل هماهنگ شده بود شهر سمیرم را به مقصد گردنه بیژن که استارت برنامه از آنجا بود، ترک کردیم.
حدود ساعت ۲۰:۳۰ بعد از گذر از روستاهای بیده و نورآباد به قسمتی از گردنه بیژن که دره‌ای موسوم به دره برف‌کرمو یا تنگه برف‌کرمو می‌باشد، رسیدیم.
در ابتدای مسیر از چشمه‌ای که حاصل از ذوب برف ارتفاعات بود، آب لازم را برداشته و با وارد شدن به تنگه هدلامپ‌ها را روشن کرده و از راه پاکوبی که به سمت شرق امتداد پیدا می‌کرد حرکت خودمان را آغاز کردیم.
بعد از حدود ۲:۳۰ ساعت پیمایش در شیبی نسبتاً ملایم، به ابتدای گردنه، زیر قله برف‌کرمو رسیدیم و تصمیم گرفتیم که شب‌مانی اول را در محل مناسبی انجام دهیم. بعد از برپایی چادر، شام را صرف کرده و جهت استراحت آماده شدیم. هوا بدون باد بود و سرمای چندانی وجود نداشت.
روز دوم، جمعه ۱۳۹۸٫۴٫۷ بعد از صرف صبحانه و جمع‌آوری چادر، ساعت ۷:۰۰ صبح حرکت را به سمت قله برف‌کرمو آغاز کرده و از شیب نسبتاً تندی که پوشیده از برف بود به سمت قله حرکت کردیم. صبح گروه‌هایی که به سمت قله در حال حرکت بودند را نیز مشاهده می‌کردیم.
من به همراه آقای بهرامیان ساعت ۸:۴۵ صبح موفق به صعود قله برف‌کرمو به ارتفاع ۴۱۰۵ متر شده، بعد از گرفتن عکس یادگاری و کمی استراحت، به سمت قله نمک حرکت خود را شروع کردیم.
از این قسمت به بعد، مسیر سنگلاخی بوده و حرکت را کمی دشوار می‌کرد. ولی از شیب تند قبل از قله برف‌کرمو خبری نبود. بعد از حدود ۲ ساعت پیمایش، ساعت ۱۰:۳۰ موفق به صعود قله نمک به ارتفاع ۴۰۵۰ متر شدیم و بعد از گرفتن عکس به سمت قله بعد که کَل‌خرمن بود حرکت کردیم.
از این قسمت به بعد مسیر پیمایش اصلی ما آغاز می‌شد. مسیر کاملاٌ صخره‌ای بوده و هرچه به جلو پیش می‌رفتیم درگیری با سنگ بیشتر می‌شد. حدود ساعت ۱۱:۴۵ به ابتدای یال منتهی به قله کل‌خرمن رسیدیم. بعد از کمی استراحت و مشورت درباره صعود قله یا صرف‌نظر کردن از صعود به علت کمی وقت، من تصمیم به صعود گرفتم و با گذاشتن کوله‌ها از یال کاملاً ریزشی آن اقدام به صعود کرده و بعد از عبور از قیف منتهی به زیرقله، بر روی مسیر تیغه‌ای که قله در امتداد آن قرار دارد، رسیدم. در ساعت ۱۲:۳۰ قله کاملاً تیغه‌ای کل‌خرمن را صعود کردم. (۴۲۲۹ متر)
بعد از گرفتن عکس از مسیر صعود شده برمی‌گردیم و تا ساعت ۱۳:۳۰ جهت استراحت و صرف ناهار توقف می‌کنیم. این مسیر تا بر روی قله نِول‌شمالی کاملاً تیغه‌ای و دست به سنگ می‌باشد.
در قسمت‌هایی از مسیر امکان تراورس کردن برای اجتناب از حرکت بر روی تیغه و دست به سنگ شدن وجود دارد که متأسفانه به علت عدم پیش‌بینی به وجود برف زیاد بر روی یال‌ها از آوردن کرامپون خودداری کرده، به همین علت از ریسک حرکت به صورت تراورس که احتمال سقوط در دره‌ای عمیق را داشت، چشم‌پوشی کرده و تمام مسیر را بر روی تیغه‌هایی که کاملاً تا قله نول‌شمالی ادامه داشت را در پیش گرفتیم. این مسیر کاملاً مشابه تیغه‌های ژاندارک، قبل از قله خلنو در تهران بوده و تنها تفاوت در جنس سنگ می‌باشد. بعد از حدود ۵ ساعت پیمایش و درگیری با سنگ به زیر قله نول‌شمالی (محل برخورد هواپیمای تهران ـ یاسوج) رسیدیم که در لابه‌لای سنگ‌ها با بقایای کوچکی از هواپیما روبرو شدیم و در پایین دست ما، قسمت‌هایی از هواپیما وجود داشت که گویی برای یادبود صانحه باقی گذاشته شده بود.
بعد از ادامه مسیر، متوجه شدیم که حرکت ما بر روی تیغه‌ها ما را از مسیر منحرف کرده و بر روی یک قله فرعی قبل از نول‌شمالی قرار داده است. (برای رسیدن به قله نول‌شمالی حتماً باید قسمتی از مسیر قبل از قله تراورس شود) قسمت غربی قله بعد از بررسی آقای بهرامیان تنها راه مطمئن، یک دهلیز کاملاً عمودی به طول ۱۵ متر و عرض یک متر بود که در حالت عادی مستلزم زدن کارگاه و فرود با طناب است.
متأسفانه طناب انفرادی به همراه بعضی از لوازم و پرچم باشگاه در ماشین جا مانده بود که به ناچار تصمیم به فرود از دهلیز را گرفتیم و تنها شانس ما برای فرود از دهلیز وجود سنگ‌های مناسب جهت گیره گرفتن بود. کوله‌ها را به علت عرض کم دهلیز و وزن زیاد باز کرده و اقدام به فرود کرده و بعد از چند متر فرود، در محلی که امکان فیکس شدن را داشتیم قرار داده و کوله‌ها را دست به دست به پایین انتقال دادیم و همینطور ادامه دادیم و به لطف خدا دهلیز را فرود آمدیم. در زیر دهلیز نیز برف‌چالی وجود داشت که با عبور از روی آن به سمت قله نول حرکت کردیم و در نهایت در ساعت ۲۰:۲۰ با چالش فراوان قله نول‌شمالی را صعود کردیم. قبل از غروب خورشید اقدام به گرفتن عکس یادگاری کرده و از یال زیر قله اقدام به فرود کردیم.
شب‌مانی دوم را در محل مناسب و کاملاٌ خسته از تلاشی نفس‌گیر، انجام دادیم.
روز بعد شنبه ۱۳۹۸٫۴٫۸ بعد از ذوب برف و تهیه آب آشامیدنی که کاملاً کدر هم بود و خوردن صبحانه، ساعت ۹:۰۰ صبح اقدام به ادامه مسیر کردیم و به سمت قله نِول‌جنوبی حرکت کردیم. ساعت ۱۰:۳۰ بر روی قله نول‌جنوبی قرار گرفتیم و بعد از گرفتن عکس یادگاری تصمیم به ادامه مسیر گرفتیم.
آقای بهرامیان برای ادامه مسیر یک الی یک‌ونیم روز زمان دیگر پیش‌بینی کرده بودند که با توجه به کمبود مواد غذایی و قله‌های باقی‌مانده که انباشته از برف بود و نبود تجهیزات، اعم از کرامپون و طناب انفرادی و همچنین خستگی روز قبل و عدم شناخت کافی از مسیر باقی‌مانده از ادامه صعود چشم‌پوشی کرده و از برف‌چال بزرگی موسوم به تنگه تاپو اقدام به فرود کردیم.
انتهای این تنگه به روستای نُقل و باغات بسیار زیبای سیب در منطقه پادنا و روستای دنگزلو ختم می‌شود.
«نکته‌ای که درباره زمان‌بندی اجرای این برنامه لازم است آگاه باشیم، پیش‌بینی زمان ۳ الی ۴ روز جهت صعود کامل خط‌الرأس می‌باشد که من با توجه به صحبت‌های انجام شده، زمان ۲ روز را پیش‌بینی کرده بودم.»
بعد از رسیدن به انتهای مسیر، همراه با یک گروه از کوهنوردان شهررضایی که در مسیر با آنها آشنا شده بودیم، به روستای بیده مراجعت کرده و از آنجا به سمت شهر سمیرم حرکت کردیم و این برنامه ساعت ۱۴:۳۰ در شهر سمیرم خاتمه پیدا کرد.
در انتها جا دارد تشکر ویژه کنم از آقای صمد آقایی از باشگاه مانوش سمیرم که هر ساله جهت اجرای برنامه، ایشان را دچار زحمت می‌کنم و همچنین آقای اسکندر بهرامیان که راهنمایی مسیر به عهده ایشان بود.
و یک تشکر ویژه از دوستان خوبیم آقایان مهدی یگانه و علیرضا برزگر که در تمام طول مسیر از تهران به تهران پیگری چگونگی اجرای برنامه و جویای حال من بودند و پشتیبانی من را در اجرای این برنامه به عهده داشتند.
یک نکته که در اجرای این برنامه وجود داشت و آن فراموشکاری من در همراه بردن پرچم باشگاه اسپیلت بود که لذت صعود را برای من کم‌رنگ کرد. از این رو از تمام اعضا و مدیریت باشگاه که وجود آنها انگیزه صعود برای من هستند عذرخواهی می‌کنم و به امید خدا در صعود کامل به خط‌الرأس جبران خواهم کرد.
مختصات قله‌ها:
برف‌کرمو: N 30° ۵۱٫۸۸۰′
E 51° ۳۳٫۰۲۴′
نمک: N 30° ۵۵٫۹۵۹′
E 51° ۳۴٫۲۹۸′
کل‌فرمن: N 30° ۵۰٫۳۴۶′
E 51° ۳۵٫۱۲۱′
نول‌شمالی: N 30° ۴۹٫۳۵۹′
E 51° ۳۶٫۷۸۲′
نول‌جنوبی: N 30° ۴۸′ ۲۷٫۸۰″
E 51° ۳۶′ ۲۸٫۷۶″
گزارش از: مجید رضاپور
۱۳۹۸٫۴٫۱۷
