مقدمه:

در منتهی‌الیه جنوبی رشته‌کوه زاگرس، آنجایی که سواحل خلیج فارس شروع می‌شود، کوهستانی وحشی و بکر وجود دارد که آن را گنو می‌نامند.

دامنه‌های جنوبی این کوهستان با فاصله کمتر از ۳۰ کیلومتر به شهر ساحلی بندرعباس، مرکز استان هرمزگان می‌رسد.

«گنو» با بیش از ۲۷هزار و ۵۰۰ هکتار مساحت، جزء ده منطقه مهم زیست‌محیطی و زیست‌گاهی ایران محسوب شده که از این لحاظ دارای اهمیتی بین‌المللی است. شرق این کوهستان به جاده اصلی بندرعباس ـ سیرجان و غرب و شمال آن به مناطقی کوهستانی ختم می‌شود.

در شرق این کوهستان در نزدیکی روستای گنو آب گرمی وجود دارد که سالانه مورد استفاده بسیاری قرار می‌گیرد . «مورخوش »نام گیاهی‌ست دارویی با خاصیت فراوان که فقط در این منطقه به دست می‌آید. 

نام گنو خلاصه دو واژه «گند +آب» است که معنای همان آب گوگرد دار و بدبویی است که معمولاً در آب گرم‌های طبیعی از زمین تراوش می‌گردد.

گنو دارای آب و هوایی کاملاً کوهستانی و متفاوت با بندرعباس است. این امر باعث شده اختلاف هوای این کوهستان با شهر در یک شبانه‌روز به بیش از ۳۰ درجه سانتی‌گراد برسد.

متأسفانه به دلیل خشک‌سالی‌های اخیر آب‌های بسیاری از چشمه‌های این کوهستان خشکیده و رو به نابودی است. ولی به سبب بارش‌های اخیر با سفر به ارتفاعات گنو می‌توان همچنان از نزدیک شاهد سرسبزی و شادابی فضای نیمه‌جنگلی این کوهستان بکر بود….

درختان منحصربه‌فرد جنگلی و بوته‌های فراوان «دارویی» در میان دره‌ها و ستیغ‌ها، این کوهستان سنگی را به منطقه‌ای زیبا و کم‌نظیر در جنوب کشورمان تبدیل کرده است.

منطقه کوهستانی گنو از سوی سازمان محیط‌ زیست کشور محافظت می‌شود.

یکی از مشخصات بارز گنو وجود حیوانات علف‌خوار و گوشت‌خوار در این منطقه است که بارزترین آنها کل، بز، قوچ، میش، شغال، روباه و …. و پرندگان وحشی می‌باشد. گویا حیوانات کمیابی چون پلنگ و درندگان دیگر نیز در این حوزه دیده شده‌اند.

قله‌های گنو غربی ـ شرقی و به شکل خط‌الرأسی و کاملاً سنگی می‌باشند.

اسامی این قلل از غرب به شرق عبارتند از:
استیری ـ گودبونی ـ سرپهن ـ نصیری ـ زندان ـ دبرار و آنتن (تلویزیون) – کهنو – کم پونه که در این بین قله مخروطی نصیری بلندترین این قلل است.

 

صعود خط الرأسی این قلل کاملاً گرده‌ای و فنی است که تاکنون تیم‌های کوهنوردی «محلی» از آنها عبور کرده‌اند.

بی‌تردید وجود تأسیسات تلویزیونی بر روی آخرین قله شرقی گنو و جاده‌ای طولانی که در دامنه جنوبی این کوهستان احداث شده است (که گویا میراث رژیم گذشته می‌باشد) ضربه‌ای جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی بر پیکر این کوهستان جنوبی کشورمان وارده کرده است.

گنو مانند بسیاری از کوهستان‌های این مرز و بوم از آفت «کوه‌خواری» و هجوم دست‌اندازان به طبیعت مصون نبوده و بخش‌های بسیاری از آن بدون درنظر گرفتن نکات زیست‌محیطی از مناطق زیبا و بکر به مناطق دولتی و نظامی تبدیل گشته است.

قله گنو را می‌توان از چند جهت صعود کرد ولی عادی‌ترین مسیر آن جنوبی است که از بندرعباس شروع شده، بعد از وارد شدن به جاده بندرلنگه در کیلومتر ۲۰ به بخش «تازیان» رسیده، از آنجا جاده کوهستانی محیط‌بانی گنو شروع می‌شود که بیش از ۲۰ کیلومتر مسافت دارد. در میانه جاده بین ایستگاه اول و دوم (حدود کیلومتر ۱۵) از اتومبیل پیاده شده، کوهپیمایی شروع می‌گردد.

لازم به ذکر است که اکثر قله‌های گنو صخره‌ای و دیواره‌ای بوده که به نظر می‌رسد مسیرهای سنگنوردی بسیاری را می‌توان برروی آنها طراحی کرد. به ویژه دیواره حدوداً ۲۰۰ متری (جنوبی) نصیری که صعود قله آن هدف این برنامه بود.

شرح حال صعود ما:
ساعت ۱۰:۰۰ صبح پنجشنبه ۱۹ آذر ماه ۱۳۹۴ با تیمی ۶ نفره (بعد از ۱۸ ساعت اتوبوس‌سواری) به بندرعباس وارد و با هوایی کاملاً معتدل و خنک روبرو شدیم.

با هماهنگی آقای مهدی سلیمانی، از مسئولین هیئت کوهنوردی استان هرمزگان، با آقای فؤاد بهمنی راهنمای مسیر تماس گرفتیم و مقرر شد ساعت ۱۴:۰۰ در تازیان به ایشان ملحق شویم (ارتفاع از سطح دریا ۱۰۰ متر)

برعکس تصور ما راهنمای برنامه خود از کوهنوردان جوان و با تجربه استان بود. این کوهنورد سی‌وسه ساله سنندجی (ساکن بندرعباس) دارای سوابق کوهنوردی درخشان و یکی از صعودکنندگان به قله ۷۱۳۴ متری لنین است.

ساعت ۱۵:۳۰ بعد از طی حدود ۱۵ کیلومتر از جاده کوهستانی گنو از اتومبیل‌هایی که از بندرعباس کرایه کرده بودیم پیاده شده، بعد از تعویض لباس‌ها در هوایی کاملاً بهاری صعود را شروع کردیم. (ارتفاع ۱۴۰۰ متر)

سه ساعت طول کشید تا در تاریکی زودهنگام پاییزی، ساعت ۱۸:۳۰ کمپ شب‌مانی را برپا کنیم. (ارتفاع ۲۰۰۰ متر)

مسیر صعود بسیار زیبا، دیدنی و پرفراز و نشیب بود. ابتدا صعودی تراورسی و هم‌کف، سپس فرودی حدوداً ۱۵۰ متری به دره‌ای پر از درختچه با چشمه‌ای کم‌آب و درخت نخلی که چشم‌نواز بود. در این مکان آلاچیق‌ها و اطاقک‌هایی سنگی و گلی به چشم می‌خورد. گویا اینمکان را «قدمگاه» می‌نامند.

سنگ‌هایی بزرگ و کوچک به شکل منفرد با حالتی بسیار زیبا، چیدمانی طبیعی گرفته بودند. به گفته آقای بهمنی این مکان جهت تمرین و برگزاری کلاس‌های سنگنوردی بسیار مناسب است.

بعد از این قسمت، سربالایی‌های مسیر شروع می‌شد که در سه قسمت ادامه داشت. قسمت انتهایی به گردنه‌ای می‌رسید که بعد از ۱۰۰ متر سرازیر شدن به دره‌ای کم‌شیب، به محل شب‌مانی ختم می‌شد. گردنه مزبور از خط‌الرأس اصلی و از بین دو قله نصیری و سرپهن می‌گذشت.

به دلیل سردی هوا که به حدود صفر درجه می‌رسید. ساعت ۹:۰۰ شب داخل کیسه‌خواب‌ها رفته و صبح روز بعد ساعت ۴:۰۰ صبح بیدار شدیم و بعد از آماده شدن و جمع‌آوری کمپ در تاریکی هوا با نور «هدلامپ»‌ها ساعت ۵:۰۰ صبح به طرف قله حرکت کردیم.

مسیر صعود بعد از سرازیری کوتاهی، به شیبی رسید که در انتهای آن گرده‌ای سنگی شروع می‌شد که به حالت دست‌به سنگ تا اول یال قله ادامه داشت.
با رسیدن به یال قله هوا رو به روشنایی گذاشت که در نهایت در ساعت ۶:۰۰ بامداد به بلندترین قله ارتفاعات کوهستان گنو یعنی «قله نصیری» صعود کردیم. (ارتفاع با GPS باشگاه ۲۳۴۷ متر)

حدود یک ساعت بر روی قله توقف داشتیم و مناظر زیبا و بی‌بدیلی را شاهد بودیم. دیدن طلوع خورشید و تابش اولین اشعه نور آن در دامنه‌های غربی و نیمه‌جنگلی گنو بسیار دیدنی و شگرف بود. دره‌ها، سنگ‌ها و صخره‌های گنو با نور خورشید رنگارنگ و زیباتر از همیشه به چشم می‌خوردند. سایه مخروطی قله نصیری در افق (غرب) و در امتداد خورشید، منظره سایه دماوند را برایمان تداعی کرد. هوا بر روی قله خنک و فرح‌بخش بود.

از روی قله نصیری به فاصله ۴۰ کیلومتر به طرف شمال نمای قله «هماگ» بلندترین قله استان هرمزگان نمایان بود. (ارتفاع ۳۲۷۰ متر) و از سمت جنوب تا جایی که چشم کارمی‌کرد، کرانه‌های خلیج فارس و دریای عمان دیده می‌شد.

بعد از طرف صبحانه در آن فضای بی‌نظیر و عکاسی از آن مناظر که مطمئناً کمتر دوربینی می‌تواند تمام جزئیات آن را به ثبت رساند به طرف ارتفاعات پایین‌تر حرکت کردیم. مسیر فرود همان مسیر صعود بود. (این مسیر کاملاً سنگچین‌شده و با رنگ‌آمیزی علامت‌گذاری شده است.)

در موقع فرود فرصت آن را داشتیم تا از مناظری که شب گذشته در تاریکی از آنها عبور کرده بودیم، دیدن کرده و از آنها لذت ببریم.

با پایان کوهپیمایی در ساعت ۱۰:۰۰ صبح، اتومبیل‌ها به محل قرار رسیده و قبل از اینکه گرمای هوا «گنو» را دربرگیرد، به طرف بندرعباس حرکت کردیم.

(طول مسیر صعود و فرود در این برنامه ۱۷ کیلومتر اندازه‌گیری شد)

همان روز ساعت ۱۶:۰۰ بعد از گشت‌زنی کوتاهی در شهر و دیدن ساحل زیبای بندرعباس در حالتی آکنده از شادی و سرور سوار اتوبوس شده، به طرف تهران بازگشتیم.

با تشکر ویژه از همنوردان گرامی بندرعباسی، آقایان مهدی سلیمانی و فؤاد بهمنی

 

اعضای شرکت‌کننده در برنامه: (۶ نفر)
آقایان: ذبیح‌اله حمیدی (سرپرست) ـ مصطفی وزیری ـ بهزاد یگانه (عکاس) ـ محمدحسین الهیاری ـ سروش معمار ـ اشکان جهانگیری

 

گزارش سایت از: ذ. حمیدی
۱۳۹۴٫۹٫۲۳          

 

پی‌نوشت:
به دلیل پیچیدگی مسیر توصیه می‌شود چنانچه برای اولین بار قصد صعود به قله نصیری را دارید، حتماً از تجارب راهنمایان توانمند محلی بهره‌مند شوید.

 

نمای جنوبی کوهستان گنو از «تازیان»

 

ورزش پاراگلایدر در کوهستان گنو طرفداران زیادی دارد

 

قبل از حرکت در جاده محیط بانی گنو

 

 

خط الرأس گنو (قله نصیری در وسط دیده می شود)

 

 

 

 

 

محل شب مانی

 

صبح روز بعد …

 

 

 

 

سایه قله نصیری از فراز قله

 

قله نصیری با تمام نفرات ـ ۲۳۴۷ متر

 

سمت چپ فؤاد بهمنی (راهنمای توانمند مسیر)