در منتهی‌الیه جنوبی رشته‌کوه زاگرس، کوهستان‌هایی سرسخت و صخره‌ای وجود دارند که با وجود ارتفاع کم دست‌یافتن به آنها کاری سهل و آسان نیست. یکی از آنها کوه «بِیرَمی» در شمال شهرستان خورموج است.

این کوهستان صخره‌ای به شکل خط‌الرأسی است که چندین قله به ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ تا ۱۹۷۰ متر را در خود جای داده و در میان آنها قله «پازنان» بلندترین و به نوعی بام استان بوشهر لقب گرفته است.

 برای صعود این قله باید به استان ساحلی و زیبای بوشهر سفر کرد. بهترین فصل صعود این قله در ماه‌های سرد سال، بین آذر تا اسفند است.

با تیم نه نفره باشگاه اسپیلت، ساعت ۱۰:۰۰ شب روز یکشنبه نهم فروردین ماه ۱۳۹۴ با دو دستگاه سواری، بعد از ۱۶ ساعت رانندگی به شهرستان بوشهر رسیدیم و در منزل یکی از دوستان اعضای باشگاه اسکان یافتیم.

روز بعد به استراحت و گشت‌زنی در شهر سپری شد.

در این بین با رئیس محترم هیئت کوهنوردی شهرستان بوشهر، آقای علی‌اکبر گلستانی و راهنمای باتجربه قله، آقای حسین زارع آشنا شدیم و قرار شد به دلیل گرمی هوا ساعت ۰۱:۰۰ شب بوشهر را جهت صعود قله بیرمی ترک کنیم.

رأس ساعت یاد شده به همراه ۲ همنورد دیگر از استان بوشهر به اسامی آقایان مجید آذری و یعقوب خلیلی، جمعاً به تعداد ۱۳ نفر به طرف بخش تنگستان به مرکزیت شهرستان اهرم حرکت کردیم. ساعت ۰۲:۳۰ بامداد صعود را از روستای «گشی» در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب‌شرقی اهرم شروع کردیم.

هوا گرم و آزاردهنده بود ولی با صعود به ارتفاعات بالاتر خوشبختانه با تغییر وضعیت هوا روبرو شدیم و متعاقب آن با خنکی و وزش باد و حتی بارش پراکنده باران نیز مواجه گشتیم.

مسیر صعود در ابتدا از میان چند باغ (نخلستان) گذشته، بعد از طی حدود یک ساعت به شیب‌های اصلی صعود رسیدیم که دارای چشمه آبی بود. (ارتفاع مبدأ صعود ۳۷۰ متر از سطح دریا با GPS اندازه‌گیری شد.)

با نور هدلامپ‌ها شروع به صعود از شیب‌های تند مسیر کردیم که صخره‌های زیادی بین آنها را فرا گرفته بود. در دوطرف، دره‌های صخره‌ای وجود داشت که به گفته همنوردان بوشهری مسیر صعود به ۳ بخش یا سه «خوان» تقسیم می‌شود.

هر یک ساعت یک بار استراحت کرده، به نوشیدن آب و تجدید قوا می‌پرداختیم. در ساعت ۰۶:۰۰ صبح با روشن شدن هوا سرسبزی مسیر و زیبایی‌های آن نمایان شد. کم‌کم به خط‌الرأس اصلی نزدیک می‌شدیم.

در ساعت ۸:۳۰ صبح بعد از ۶ ساعت صعود به قله اصلی پازنان که ارتفاع آن با GPS باشگاه ۱۹۷۱ متر اندازه‌گیری شد، رسیدیم. نمای چهار بخش شمالی، جنوبی، شرقی و غربی کوهستان بیرمی به خوبی دیده می‌شد.

بعد از عکاسی و صرف صبحانه جهت دیدار از رخ جنوبی این کوه تصمیم گرفتیم از مسیر خورموج به طرف پایین بازگردیم تا شانس دیدار از دیواره‌های جنوبی این قله که به صدها متر می‌رسید را از دست ندهیم.

مسیر فرود از بین چند دره، دیواره‌ها و صخره‌های آنجا عبور می‌کرد که البته با سنگ‌چین‌هایی علامت‌گذاری شده بود. ولی مسیر به دلیل پیچیدگی می‌توانست به راحتی هر لحظ گم شود و مدت فرود به طول انجامد.

مسیر بازگشت کمی طولانی‌تر از مسیر صعود بود و حدود هفت ساعت طول کشید.

در ساعت ۱:۰۰ بعدازظهر در اوج گرما به چادر یک گوسفندسرا رسیدیم که خوشبختانه در نزدیکی آن چشمه آبی وجود داشت.

بعد از استراحت در آنجا به طرف خورموج ادامه مسیر دادیم و پس از پایان شیب‌های تند و نفس‌گیر مسیر به دره‌ای رسیدیم که از بالا به خوبی دیده می‌شد.

این دره که نوید پایان مسیر را می‌داد از دو طرف با صخره‌هایی بلند احاطه شده و کف آن کاملاً ماسه‌ای و به شکل شن‌زار و پوشیده شده از قلوه‌سنگ‌های رودخانه‌ای بود.

در ساعت ۱۶:۳۰ با رسیدن به جاده منتهی به خورموج که به معدن شن معروف بود، برنامه صعود و فرود از کوه بیرمی با چهارده ساعت کوهپیمایی به پایان رسید.

با هماهنگی‌های انجام شده و زحمات همنوردان بوشهری با رسیدن اتومبیل‌ها به طرف بوشهر حرکت کردیم.

تیم ما شاید جزء خوش‌شانس‌ترین تیم‌های صعودکننده بود که توانست از هر دو مسیر این قله زیبا و سرسخت دیدن کند. بی‌شک باید عنوان کرد بدون راهنمای محلی، صعود و فرود از این کوه می‌تواند با مشکلات و چالش‌های فراوانی همراه باشد، لذا توصیه می‌گردد به دلیل خاص بودن منطقه از لحاظ آب و هوایی و پوشش خاص کوهستانی و همچنین جلوگیری از اتلاف وقت با راهنمای مطمئن به این کوهستان سفر کنید. کوهستانی که به گفته یکی از همنوردان صعودکننده به این قله باید آن را علی‌رغم ارتفاع کم «وحشی و دست‌نیافتنی» عنوان کرد.

 

ادامه سفر و بازدید از «کوه نمک»:
این سفر به مدت ۵ روز به طول انجامید که به جزء صعود قله موفق شدیم از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی دیگر این استان نیز دیدن کنیم که در این بین دیدار و کوهپیمایی از «کوه نمک» جذابیت خاصی برایمان داشت که در زیر اشاره کوتاهی به آن خواهیم کرد:

وقتی از دور این کوه را دیدیم، واقعاً فکر کردیم برف روی آن را پوشانده است.

ارتفاع این کوه حدود ۱۴۰۰ متر از سطح دریا است و در فاصله حدود ۱۴۵ کیلومتری جنوب‌شرقی بوشهر در جاده خورموج به عسلویه و در جوار روستایی به نام جاشک قرار گرفته است.

تیم ما عصر روز دوازده فروردین به آنجا رسید.

با کوهپیمایی ۳ ساعته متوجه شدیم اسرار نهفته در طبیعت آنجا بسیار بیکران و ناشناخته است. زیرا تمام مشخصات یک کوه سرد و یخ‌زده را می‌توانستیم در آنجا مشاهده کنیم البته به شرطی که جای یخ و برف را با «نمک» عوض کرده و به جای هوای سرد، هوای گرم را جایگزین کنیم.

(دره‌ها و یخچال‌های نمکی ـ غارها و حفره‌های نمکی و در پایان مسیر یک آبشار زیبا با قندیل‌ها و آویزهای نمکی منحصربه‌فرد)

نمی‌دانم در کجای دنیا می‌توان چنین کوهی را پیدا کرد. وقتی بر روی این کوه حرکت می‌کردیم به مانند آن بود بر روی دامنه‌ها و یخچال‌های علم‌چال و یا سبلان حرکت می‌کنیم.

بلورهای سخت نمک با تلفیق خاک سفت آنجا «مورنی» را تشکیل داده بود که به سرسختی و محکمی یخچال‌های کوه‌های مرتفع بود.

نمای صخره‌ها و برج‌های نمکی چیزی از نمای برج‌ها و صخره‌های کوهپایه‌های هیمالیا کم نداشت.

ما افسوس خوردیم که چرا زمان بیشتری را جهت بازدید از آنجا برنامه‌ریزی نکرده بودیم. ولی مطمئناً باید روزی به آنجا بازگردیم و سعی کنیم به چکاد این کوه بلند که صعود آن نباید کار ساده‌ای باشد، دست یابیم و با دقت و صرف زمان بیشتری با این پدیده استثنایی کشور عزیزمان ایران از نزدیک آشنا شویم.

 

اعضای شرکت‌کننده در برنامه:
خانم‌ها: سلطانی ـ داداشی ـ اسدا…نژاد ـ نامنی
آقایان: حمیدی (سرپرست) ـ غلامی ـ کاویانی (عکاس) ـ سیانپور
مهمان: خانم بیتا مهاجر

 

با تشکر از همنوردان بوشهری و غلامرضا خلیل‌آبادی و به ویژه خانواده محترم بخار در بوشهر که در نهایت لطف و مهمان‌نوازی ضمن اسکان و پذیرایی از تیم باشگاه اسپیلت موجب شدند این برنامه به طور کامل و بسیار مفرح اجرا گردد.

 

گزارش سایت از: ذ. حمیدی
۱۳۹۴٫۱٫۱۷

 

روستای گشی ـ ارتفاع ۳۲۰ متر

 

قله پازنان (بیرمی) ـ ۱۹۷۱ متر

 

با تشکر ویژه از همنوردان بوشهری:

از سمت راست: آقایان یعقوب خلیلی و حسین زارع (راهنمای مسیر)

از سمت چپ: آقایان مجید آذری ـ علی اکبر گلستانی (رئیس محترم هیئت کوهنوردی شهرستان بوشهر)

محل عکس: معدن شن خورموج

 

عکس های مربوط به کوه نمک (جاشک)

آبشار نمک

 

و ما بازخواهیم گشت …